Een bezoekje aan de Zaanse Schans, deel 1.
Iedereen heeft wel eens gehoord van de Zaanse Schans in Zaandam en er wellicht een bezoek aan gebracht. Ik heb zelf in de Zaanstreek gewoond en heb een beetje de opbouw mogen meemaken. In mijn avondschooltijd ging ik regelmatig met een klasgenoot naar het restaurant “De Hoop op d’Swarte Walvis” om poffertjes te eten en onze belevenissen door te nemen. Toen bestond de Zaanse Schans hoofdzakelijk uit het restaurant, enkele molens en het winkeltje van Albert Hein. Nu tref je er een klein Zaans dorpje aan met een boerderij, Zaanse huizen (huisjes), een klompenmakerij en nog enkele oude Zaanse schuren. (tegenwoordig noemen we dit loods i.p.v. schuur, het zijn grote, lange panden)
Wat ik toen niet wist dat de plannen voor de Zaanse Schans al voor mijn geboorte werden gemaakt volgens dit citaat: “Over Zaans erfgoed moet je niet alleen lezen in geschiedenisboeken, nee, dat moet je beleven! Dat moet architect Jaap Schipper gedacht hebben toen hij in 1946 met het plan voor de Zaanse Schans kwam. Vanaf 1961 zijn verschillende panden naar het gebied getransporteerd, over de weg en over het water. De Zaanse Schans is, samen met de molens, musea, natuur en cultuur uitgegroeid tot een topattractie waar je de industriële geschiedenis van Nederland van dichtbij beleeft.”
Deze informatie en nog veel meer kun je vinden op de website van de Zaanse Schans.
Bij aankomst op de Zaanse Schans waait er een lekker windje en breekt de zon net door. Ik monteer een grijsfilter voor mijn lens om de dynamiek van de draaiende molenwieken vast te leggen. Door de langere sluitertijd ontstaat er onscherpte in de draaiende wieken, wat beweging suggereert. Je ziet v.n.l.r. Houtzaagmolen Het Jonge Schaap, Oliemolen De Zoeker en Verfmolen De Kat.
Door de windrichting kijken we op de achterkant van de wieken, meestal is het leuker als je er recht voor staat. Dat lukte niet helemaal door het smalle dijkje waarlangs de molens staan, maar iets schuin van voren kan ook. De houtzaagmolen Het Jonge Schaap hier in beeld. Op de wieken witte en oranje zeilen, kennelijk horende bij de Zaanse Schans, alle draaiende molens waren zo uitgerust.
Ik loop wat verder en neem de volgende molen in beeld, Oliemolen De Zoeker.
Nogmaals De Zoeker maar vanuit een ander standpunt. Beter wat het licht betreft.
Wat verder lopend kom ik bij De Kat, de enige verfmolen op windkracht in Nederland. Hier worden pigmenten en krijt vermalen om te gebruiken in verf of kleurstoffen. Krijt gebruikt men veelal op voetbalvelden om lijnen te trekken. Sommige pigmenten worden weer verwerkt in Linoleum, een oer Zaans product.
Hier gebruikte ik een wat langere sluitertijd om de wieken nog wat harder te laten draaien, maar misschien is dat wat teveel van het goede. Het begint wat op een ventilator te lijken.
Nog even doorgewandeld naar het beginpunt van de Zaanse Schans voor een overzicht vanaf De Zaan naar de molens. V.l.n.r. Het Jonge Schaap, De Zoeker en De Kat. Op de headerfoto zie je uiterst rechts ook nog houtzaagmolen De Gekroonde Poelenburg. (bovenaan het blog)
In het volgend blog ga ik nog even buurten op de Zaans Schans en neem je mee langs de oude huisjes en schuren.
◊.◊.◊
Wat leuk deze serie.
Vooral de ‘draaiende’ wieken vind ik heel mooi.
Klasse gedaan weer!
Mooie opnames van dit fraaie stukje Nederland. Ik ben erg benieuwd naar je volgende serie van de Zaanse Schans. Fijn weekend. Groet Marcel
Al over gehoord maar nog niet bezocht. Drie molens op een rij… wij moeten ze zoeken als een naald in een hooiberg. Prachtig. Leuk hoe je gewerkt hebt met verschillende snelheid. Haha ja de laatste lijkt wel een ventilator. Zo’n plek blijkbaar niet voor je alleen.
De beweging van de wieken is mooi vast gelegd. De juiste belichtingstijd lijkt me lastig vast te stellen. Als het te lang wordt krijg je inderdaad ventilatoren. Ik vind de eerste foto van De Kat het mooist vanwege het vooraanzicht en de wapperende vlag erbij.
Of het nu komt omdat je er op een uitzonderlijk zonnige dag was of dat het toch aan het grijsfilter ligt, kan ik niet beoordelen. Wat ik wel weet, is dat het stuk voor stuk mooie heldere foto’s met welgekozen standpunten en composities. Hier herkent men de ware liefhebber.
Je hebt ook mooi gespeeld met de sluitersnelheid. Denkend aan de zomer van 2021 was ik bij de laatste foto van de molen met versnelling geneigd om te zeggen, dat die ventilator dit jaar wat overdreven was.
Mooi. De foto’s en onderschriften.
Een klein stukje over de krukas heb ik overgenomen uit de site van De Zaanse schans. Met bronvermelding, uiteraard.
Mooi dat je weer terug was naar je roots.
Ik denk dat ik de eerste foto heb mooist vind omdat je daar geen bewegende mensen op hebt staan. De bewegende mensen halen voor mij het accent af van de bewegende wieken.
Behalve dat ik je serie en je experimenten heel mooi vindt, vind ik het ook een meerwaarde om mij meer te verdiepen in de fotografie. Ik had wel eens van grijsfilters gehoord maar er mij nooit in verdiept. Door je bericht heb ik net een lesje gevolgd van Bas Meelker over landschapsfotografie en het gebruik van grijsfilters.
@ Jetske: De bewegende mensen zijn inderdaad wat storend, maar het is daar zelden stil. Zijn er geen bezoekers heb je nog een druk gebruikt fietspad op het dijkje langs de molens. Leuk dat je je erin hebt verdiept, en Bas heeft er een mooie les over geschreven.
groetjes, Hanry
Mooie, heldere en interessante foto serie van dit unieke stukje Nederland. Bij de foto van de “Molen cq ventilator” kon ik een vette glimlach niet onderdrukken mede dankzij het onderschrift.
Groet,
Willem.