Rondstruinen

De pyjamaschildwants (Graphosoma italicum), ook wel pyjamawants, rood-zwarte streepwants of gevangeniswants genoemd, is een 8,5­-11,0 mm grote wants. Vroeger was hij in Nederland zeer zeldzaam. Tegenwoordig komt hij wijdverspreid in het noordoosten, oosten, midden en zuiden van het land maar ook in de duinen en waddeneilanden voor. De soort overwintert als volwassen dier en wordt gezien van april tot in oktober. De wants leeft van diverse schermbloemigen en is vaak op de bloemschermen van wilde peen, pastinaak, engelwortel en zevenblad te vinden. Vorige week was ik een weekje in Enschede en trof daar de wantsen aan op wilde peen die nu volop in bloei staat. Opvallend is dat de wants zich alleen op de uitgebloeide bloemen te vinden was. Niet erg, want de uitgebloeide bloem noemen ze niets voor niets “vogelnestje” en zijn fotogeniek.

Hier een opname van een “vers” vogelnestje.

Als de bloem wat verder uitdroogt en tot zaadvorming overgaat, nemen de wantsen er bezit van.

Ik las dat de wants leeft van de schermbloemigen, maar volgens mij zijn er ook andere belangen….

En in een groepje is het misschien nog leuker.

Hoe groter de groep, hoe gezelliger.

Maar gewoon samen is ook wel knus natuurlijk.

Misschien is deze nog wel op zoek naar de ware liefde.

Wetenswaardig is ook het grote schildje, dat tot de achterlijfspunt reikt en de voorvleugels grotendeels bedekt. De nimfen hebben nog geen rood-zwarte tekening, die dient om vijanden als vogels te waarschuwen voor de walgelijke smaak, zij zijn merendeels grijsgroen van kleur.

◊

In onze tuin bloeien de zonnebloemen (Helianthus annuus) momenteel volop en zijn een dankbaar fotografieonderwerp. Niet alleen dat, maar ook voor de wiskundigen onder ons zijn de bloemen interessant.

Het gaat hier om de Fibonacci-reeks, die de wiskundige Leonardo Fibonacci al in 1202 heeft beschreven en waar tot op de dag van vandaag nog mee gerekend wordt door wiskundigen en computerprogrammeurs. Fibonacci publiceerde een bijzondere rij getallen: elk getal van de rij (behalve de eerste twee) is gelijk aan de som van de twee voorgaande getallen. Dat levert de volgende rij getallen op: 0, 1, 1, 2, 3, 5, 8, 13, 21, 34, 55, 89, 144, 233, enzovoorts. Wiskundig gezien kun je hier een heleboel bijzonderheden aan ontleden, maar daar gaat het hier nu niet over. Het blijkt dat in de natuur veel patronen voorkomen die de getallenreeks volgen, veel bloemen hebben in het hart een spiralenpatroon waar de Fibonacci-reeks in voorkomt.

Als je goed kijkt naar de verdeling van de zonnebloemzaden in een zonnebloem, kun je spiralen zien waarvan sommige met de klok meedraaien en sommige tegen de klok in lopen. De grootte van de zonnebloem bepaalt het aantal spiralen. Meestal tel je 34 spiralen die de ene kant op wijzen en (je raadt het al) 55 die de andere kant op wijzen. Ik heb ze niet geteld, maar hier zie je duidelijk dat er spiralen linksom en rechtsom lijken te lopen.

Of hier zie je het wellicht beter, deze bloem is een stuk groter.

Enfin, de reeks is in nog tal van andere planten en bloemen te vinden, bestudeer maar eens een bloemkool van de bovenkant. Als je goed kijkt, kun je hier ook een spiralenpatroon zien (meestal 5 met de klok mee en 8 tegen de klok in). Ook de rangschikking van blaadjes rond de stengel van een plant volgt vaak de beroemde reeks. De blaadjes zitten niet allemaal aan dezelfde kant van een stengel, maar staan spiraalsgewijs om de stengel. Het aantal blaadjes per omloop volgt de Fibonacci-reeks, bijvoorbeeld per omwenteling om de stam staan twee blaadjes (1/2) of acht blaadjes per drie omwentelingen.

Maar genoeg wiskunde nu, verder met zonnebloemen! O ja, de reeks ligt ook ten grondslag aan de Gulden Snede, in de fotografie (en schilderkunst) welbekend.

Het viel mij op dat de zonnebloem zich blaadje voor blaadje opent, vanmorgen vroeg zat deze knop nog dicht en in de loop van de middag was hij half geopend. Het spiralenpatroon is al zichtbaar.

Deze bloeit al enkele dagen.

En deze is al over het hoogtepunt van de bloei heen.

Nog maar een keer een blik op de Fibonacci-reeks.

Langzaam maar zeker groeit het hart van de bloem dicht.

Een blik van opzij maakt de diepte van het hart zichtbaar.

En tot slot een wat ongewone blik op de zonnebloem. Trouwens nog een wetenswaardigheid, overdag draait de nog ongeopende bloemknop met de zon mee om zoveel mogelijk zon op te vangen, maar eenmaal geopend is de bloem permanent op het oosten gericht.

◊

Regelmatig wandel of fiets ik langs een klein natuurgebiedje waar een aantal paarden het gras kort houd. Het gebied is in drie stukken verdeeld waar de paarden in afzonderlijke groepen rondlopen, het is mij niet duidelijk waarom dit zo is. Misschien verdragen de paarden elkaar onderling niet allemaal, zou zomaar kunnen natuurlijk. De reden maakt natuurlijk weinig uit als je de paarden wilt fotograferen, het is zelfs wel handig dat er op een geschikte plek voor de fotograaf een groepje rondloopt. Ik was al vaker wezen kijken, en dan liepen ze net toevallig allemaal ver weg en nu was er een groepje meer binnen fotografiebereik.

In dit gedeelte lopen er een stuk of 5 paarden, waarvan er hier 3 op een rij.

Lange manen en mooie sokken om de voeten.

Blonde manen en veel langer dan haar bruine soortgenoot.

Deze kwam nieuwsgierig even dichtbij, maar had snel in de gaten dat de fotograaf geen etenswaar in de aanbieding had en vertrok maar weer.

Het gras aan de andere kant van dit hek is volgens mij toch groener…

◊